…के मैं एक बादल आवारा

त्यातून ती हृदयाजवळची. मग… तरी ही ही सगळी भावनिक तरलता गाण्यात दिसते. खिडकीतून दिसणारी तिची सावली. दार बंद करताना केलेला हस्तस्पर्श, तिला त्याने खिडकीतून चोरून पाहणं सगळं बिनतोड. इतना नाही खूपच प्रेम करायला लावणारं!

मधुसूदन पतकी
हिंदी चित्रपटांमध्ये अनेक गाणी अत्यंत खट्याळ, प्रेमीजीवांमधल्या गोड भांडणांवर आधारित अनेक गाणी आहेत. तशीच प्र्रेमात पडण्यापूर्वी वास्तवाचे भान आपल्या प्रेयसीला देण्याचा प्रामाणिक प्रयत्न करणारी गाणी ही आहेत. तो काळ हा त्यातला महत्त्वाचा घटक आहे. प्रेमात नजाकत होती. हळवेपणा. चोरटा, अधीर पण लाजरा शृंगार होता. समजूत होती. समज होती. कमीपणा घेणं किंवा स्वतःला कमी समजण्यात दिलेला आदर होता. रेशमाचा गोफ गुंफत जावा आणि नितांतसुंदर कलाकृती निर्माण व्हावी, तशीच ही प्रेमभावना व्यक्त करणारी गाणी.

छाया चित्रपटातलं हे गाणं. नितांत गोड. प्रियकर आपल्या वास्तवाबददाल तिला जाणीव करून देत असतो. ती मात्र त्याला आपला जीवन साथीदार मानून त्याच्यात मनाने रममाण झालेली असते. चित्रपटातली ही सिच्युएशन या गाण्यात चित्रीत झाली आहे. छायाप्रकाशात…!

राजेंद्रकृष्ण यांचे अतिशय आशयघन, मात्र सहज मनाला भिडतील असे शब्द. सलील चौधरी यांचं अप्रतिम ऑर्केस्टे्रशन, संगीत. गाणं सुरू होण्यापूर्वी गाण्याने जो टेकऑफ घेतला आहे तो कायम नोंदवला जाणारा. त्यानंतर ज्या कातर आवाजाकरिता तलत ओळखला जातो त्या तलतला शोक, दुःख, उदासीनता या भावनेत न अडकवता अत्यंत प्रामाणिक, वेगळ्या पोताच्या आवाजात सलीलदांनी मोकळीक दिली आहे. सुनील दत्तने तो आवाज मस्त पेलला आहे आणि आशा पारेखसाठी लता खरंतर लाजवाब. खरंतर दोन वेण्या, त्याला शाळेतल्या मुली बांधतात (आता खेडेगावात पाहायला मिळतं ते चित्र) तशा रिबिनी. त्याचं फुल आणि असंच काहीसं चित्र प्रत्यक्ष लताजींचं होतं. गाणं, आवाज, वाद्यांचा मेळ, अभिनय, आशय सगळा मामला मुरलेल्या गुळांब्यासारखा. अवीट गोडीचा.

प्रेम. त्यातला संघर्ष. त्याचं कारण गरिबी-श्रीमंती. जीवन जगण्यातला संघर्ष. सत्य, असत्याचा सामना आणि शेवट गोड. या सगळ्या धारणांवर छाया हा चित्रपट बेतलेला. फार वेगळं कथानक नाही. मात्र जे होतं ते सगळं प्रामाणिक. या प्रामाणिकपणातून नायक नायिकेला माझ्या प्रेमात नको पडू. ना माझा राहण्याचा ठिकाणा ना आयुष्याचा. जिप्सीसारखं जगणं. आकाशातल्या ढगांना कुठे असतं घर. कुठे असतो पत्ता? तसाच मी. ना एका ठिकाणी राहणार. अशा परिस्थितीत मला कुठेपर्यंत साथ देणार. यात नायिकेचं नाव सरिता आहे. नदी. वाहणारी. ती सांगते तू मोकळा, पांढरा ढग नाहीस. अथांग आकाश आहेस. माझं प्रेम तुला कळत नाही का? ते तू कुठे ही असलास, कशाही परिस्थितीत असलास तरी तुझ्यासोबत राहणार. जन्मोजन्मी तुझ्यासोबत राहणार, कारण मी जलधारा आहे. जल म्हणजे जीवन आणि ते तुझ्याशिवाय अपूर्ण आहे. एखाद्या व्यक्तीची जी आपल्या खूप जवळची आहे तिची समजूत काढणं खूप अवघड. त्यातून ती हृदयाजवळची. मग… तरी ही ही सगळी भावनिक तरलता गाण्यात दिसते. खिडकीतून दिसणारी तिची सावली. दार बंद करताना केलेला हस्तस्पर्श, तिला त्याने खिडकीतून चोरून पाहणं सगळं बिनतोड. इतना नाही खूपच प्रेम करायला लावणारं…!